Hoe Koppel je energietransitie en klimaatadaptatie?

De druk op de publieke ruimte in Nederland wordt steeds groter. Er spelen veel opgaven en transities die gelijktijdig op hetzelfde aantal vierkante meters moeten plaatsvinden. Denk aan woningbouw, biodiversiteit, infrastructuur, ruimtelijke ordening, energietransitie en klimaatadaptatie. Er wordt steeds vaker gesproken over het verbinden van opgaven om transities in de openbare ruimte te versnellen.

Hoe en waar vinden de professionele werelden elkaar in de praktijk? Hoe zo’n verbinding er precies uit? En wat zijn handelingsperspectieven voor waterbeheerders?

Koppelen van doelstellingen is vooral pionieren. Projecten waarin een koppeling tussen energietransitie en klimaatadaptatie is gemaakt zijn op twee handen te tellen. Dat is op zich vreemd. De verscheidenheid van de onderwerpen biedt ruimte voor veel koppelmogelijkheden. Een voorbeeld daarvan is bijvoorbeeld een groen-blauwe maatregel in combinatie met zonnepanelen. Binnen de openbare ruimte liggen veel meer kansen, maar hoe benutten we die? Onderstaand de belangrijkste 5 lessen uit ons onderzoek dat ook in de H2O is gepubliceerd.

We helpen je op weg aan de hand van 5 stappen

Stap 1: Weet waar je collega mee bezig is

We kennen allemaal ons eigen beheerprogramma, maar kennen we dat ook van de andere afdeling? Nee, is daarop vaak het antwoord. Meekoppelkansen ontstaan als je weet welke activiteiten vanuit de verschillende beheerprogramma’s uitgevoerd moeten worden en waar deze worden gerealiseerd. Kortom, wat, waar en wanneer gaat mijn collega iets uitvoeren en kan ik daar slim op aanhaken?

Stap 2: Leer van en met elkaar

Iedere afdeling is weer net anders. We werken op een andere manier, hebben eigen werkprocessen en procedures waar we ons aan moeten houden en ook de financiering voor projecten is anders geregeld. Investeer tijd in elkaar, ga met elkaar op pad en deel ideeën. Daarmee doorbreek je muurtjes tussen afdelingen, kunnen werkprocessen beter op elkaar worden afgestemd en leer je bovenal elkaars taal spreken.

Stap 3: Ga op zoek naar de gezamenlijke win-win

Ieder project heeft haar eigen context. Denk hierbij aan de omvang, de locatie, de financiering, processen en procedures. Waar begin je? Welke opgaven zijn leidend? Een koppeling start bij gedeelde urgentie. Zoek elkaar op in gebiedsprocessen en deel je ambities en doelen. Participeer en kom samen tot nieuwe ideeën en ontdekkingen.

Stap 4: Verrijk je idee

Koppelingen gaan vaak over het combineren van technische maatregelen. Lokale behoeften worden soms vergeten. Ideeën worden alleen uitgevoerd als daar geld en draagvlak voor is. Onderzoek laat zien dat werken vanuit sociaal-maatschappelijke opgaven meer succes oplevert. Inventariseer welke mogelijke kansen andere partijen zien. Ga met je idee onder de arm naar verschillende belanghebbenden. Denk aan burgers, bedrijven, interne afdelingen of andere organisaties en tast de mogelijke interesse af. Daar waar mogelijk kun je zelfs de ideeën of plannen al aanpassen zodat de taart wat groter wordt en het draagvlak langzaam groeit.

Stap 5: Pionier

Zien eten, doet eten. Zolang iets op papier staat leeft het niet. Soms moeten we dingen ook gewoon proberen. Begin dan ook klein, houdt het controleerbaar en zorg dat je ontwerp ruimte behoud voor aanpassingen mocht er iets mis gaan. Ben ook open over het feit dat niet alles werkt zoals je zou willen dat het werkt. Ongeacht, is het belangrijkste van alles dat je wat ziet gebeuren. Bewoners kunnen kijken hoe het werkt, collega’s ervaren hoe iets tot stand is gekomen en anderen kunnen weer leren van de werking.