De technieken bestaan, het beleid ligt klaar en iedereen voelt de urgentie. We moeten aan de slag met de energietransitie en klimaatadaptatie. Hoe ontdek je koppelkansen voor deze gebiedsopgaven? Met kennis uit de praktijk ontdekken we hoe je werk-met-werk maakt.  

De druk op de publieke ruimte in Nederland wordt steeds groter. Er spelen veel opgaven en transities die gelijktijdig op hetzelfde aantal vierkante meters moeten plaatsvinden.
STOWA en Stichting RIONED zijn in 2020 gestart met een programma gericht op het toepassen van beschikbare en al ontwikkelde kennis op het gebied van klimaatadaptatie: Kennis in de Regio. Het programma probeert antwoord te geven op de vragen: Hoe kun je maatregelen koppelen aan de energietransitie? En hoe kunnen we slimmer omgaan met onze publieke ruimte in Nederland?  

Waterprof en Stroom en Onderstroom zijn gevraagd om te verkennen waar de werelden van energietransitie en klimaatadaptatie elkaar vinden in de praktijk. Dit heeft geleid tot een lijst van 24 projecten waar een ‘koppeling’ is gemaakt tussen deze beleidsvelden. Met verdiepende interviews is achterhaald waar kansen, maar ook valkuilen, liggen om koppelingen te laten slagen.  

Wat opviel: koppelen is pionieren en vraagt om maatwerk. Daarbij is het belangrijk om te weten wat speelt en aan te sluiten bij de behoeften. Dit hangt nauw samen met sociaal-maatschappelijke opgaven, zoals veiligheid, energiearmoede en gezondheid. Een koppelkans kun je niet altijd creëren, die moet ontstaan. Dat betekent actieve betrokkenheid bij gebiedsprocessen, doorbreken van muurtjes binnen en tussen organisaties en dezelfde taal spreken. Kortom, samenwerken is de sleutel tot succes.  

We helpen je op weg aan de hand van 5 stappen
Stap 1 – Weet waar je collega mee bezig is
We kennen allemaal ons eigen beheerprogramma, maar kennen we ook dat van de andere afdeling? Meekoppelkansen ontstaan als je weet welke activiteiten vanuit de verschillende beheerprogramma’s uitgevoerd moeten worden en waar deze worden gerealiseerd. Waar en wanneer gaat mijn collega iets uitvoeren en kan ik daar slim op aanhaken?  

Stap 2 – Leer van en met elkaar
Investeer tijd in elkaar, ga met elkaar op pad en deel ideeën. Daarmee doorbreek je muurtjes tussen afdelingen, kunnen werkprocessen beter op elkaar worden afgestemd en leer je bovenal elkaars taal spreken.  

Stap 3 – Ga op zoek naar de gezamenlijke win-win
Ieder project heeft zijn eigen context. Denk hierbij aan de omvang, de locatie, de financiering, processen en procedures. Een koppeling start bij gedeelde urgentie. Zoek elkaar op in gebiedsprocessen en deel je ambities en doelen. Participeer en kom samen tot nieuwe ideeën en ontdekkingen.  

Stap 4 – Verrijk je idee
Koppelingen gaan vaak over het combineren van technische maatregelen. Lokale behoeften worden soms vergeten. Ideeën worden alleen uitgevoerd als daar geld en draagvlak voor is. Inventariseer welke mogelijke kansen andere partijen zien. Ga met je idee onder de arm naar verschillende belanghebbenden: burgers, bedrijven, interne afdelingen of andere organisaties.  

Stap 4 – Pionier
Zien eten, doet eten. Zolang iets op papier staat, leeft het niet. Soms moeten we dingen ook gewoon proberen. Begin klein, houd het controleerbaar en zorg dat je ontwerp ruimte behoudt voor aanpassingen. Ben ook open over het feit dat niet alles werkt zoals je zou willen. Ongeacht is het belangrijkste van alles dat je wat ziet gebeuren. Bewoners kunnen zien hoe het werkt, collega’s ervaren hoe iets tot stand is gekomen en anderen kunnen weer leren van de werking.  

Benieuwd naar het hele onderzoek? Lees dan ons artikel in het vakblad H2O of neem contact met ons op.